فردین، از درخشش تا سکوت

http://www.jadidonline.com/images/stories/flash_multimedia/Fardin_actor_test/far_high.html
 .زنده یاد محمدعلی فردین ۱۵ بهمن ماه ۱۳۰۹ در تهران به دنیا آمد. پدرش که یکی از مدیران ادارۀ تسلیحات (قورخانه) بود، در تئاتر هم در کنار مرحوم تقی ظهوری کارهای مولیر را اجرا می کرد. بدین سان فردین از همان کودکی با تئاتر آشنا و به آن علاقه مند شد.

او دوران ابتدایی را در دبستان ترقی در خیابان شهباز گذراند. در این دوران بیشتر وقت خود را صرف ورزش می کرد. ابتدا با فوتبال از باشگاه شمارۀ سه شروع کرد. بعد از مدتی به شنا و ژیمناستیک روی آورد و این رشته را تا قهرمانی ادامه داد، اما سرانجام آن را هم کنار گذاشت و به کشتی روی آورد. او کشتی را هم از همان باشگاه شمارۀ سه شروع کرد و پس از مدتی به باشگاه نیرو و راستی رفت و زیر نظر کیومرث ابوالملوکی به فراگیری فنون کشتی پرداخت.

ابوالملوکی در مورد فردین می گوید: بسیار باهوش بود. فنون کشتی را به راحتی یاد می گرفت و راحت تر از آن اجرا می کرد. بیش از آن که از زور بازو و قدرت خود استفاده کند، از هوش و ذکاوت خود بهره می برد. پس از باشگاه نیرو و راستی، فردین به باشگاه تهران رفت. در این جا بود که با تختی آشنا شد. بسیاری معتقدند که تختی و فردین از دوستان دوران دبستان بوده اند، اما دست نوشته های فردین بیانگر آن است که او در باشگاه کشتی با تختی آشنا شد.

فردین در این باشگاه زیر نظر حبیب الله بلور به صورت حرفه ای کشتی را دنبال کرد و به تیم ملی راه یافت. او از معدود کشتی گیرانی بود که در همان سال اول حضور در تیم ملی، موفق به کسب مدال نقرۀ مسابقات جهانی توکیو (۱۹۵۴) شد. اما به دلیل آسیب دیدگی و پاره ای نامهربانی ها مجبور شد با دنیای کشتی خداحافظی کند.

ورود فردین به عرصۀ سینما اتفاقی بود. در زمستان ۱۳۳۷ زمانی که ۲۸ سال داشت، با دکتر اسماعیل کوشان آشنا شد. دکتر کوشان به او پیشنهاد کرد در فیلم چشمۀ آب حیات که سیامک یاسمی آن را کارگردانی می کرد، به عنوان هنرپیشۀ نقش اول در مقابل ایرن بازی کند. ایرن می گوید: یک پلان را بارها و بارها تکرار کردم، چون فردین به دلیل کم رویی و خجالت نمی توانست آن را بازی کند." از همان آغاز چنگیز جلیل وند به جای او حرف می زد و آوازش را ایرج می خواند.

دومین فیلمش را، فردا روشن است، به همراه دلکش در سال ۱۳۳۹ بازی کرد. از آن پس دیگر به صورت حرفه ای به سینما روی آورد تا سال ۱۳۴۴ که فیلم گنج قارون به کارگردانی سیامک یاسمی را بازی کرد. تا این زمان دستمزد چندانی به بازیگران داده نمی شد. در یکی از دست نوشته های فردین آمده است که: به همراه آرمان و ناصر ملک مطیعی قرار گذاشتیم دستمزد زیر ۲۰ هزار تومان نگیریم، اما در فیلم گنج قارون فردین حدود ۴۰ هزار تومان به اضافۀ پنج درصد از فروش را که حدود ۶۰۰ هزار تومان می شد، دریافت کرد. پس از آن دیگر ثروتمند و ستارۀ درخشان فیلم فارسی بود. کمتر ایرانی را می توان یافت که این فیلم را ندیده باشد. بسیاری معتقدند اگر جمعیت آن زمان را در نظر بگیریم، رکورد فروش این فیلم هنوز شکسته نشده است.

فردین اولین فیلم وسترن تاریخ ایران را هم بازی کرده است، آن هم در ایتالیا. این فیلم که عنوانش مرا بکش بود، در ایتالیا با نام و حالا روحت را به خدا بسپار به نمایش درآمد. او همچنین در لبنان فیلم بر فراز پترا و در هند فیلم همای سعادت را بازی کرد.

او علاوه بر بازیگری در زمینۀ کارگردانی، تهیه کنندگی و حتا گریم نیز فعال بود. استودیوی سینمایی فردین فیلم را بنیاد گذاشت و ویلیام وایلر، کارگردان آمریکایی را به ایران دعوت کرد. فردین در سال ۱۳۴۷ فیلم سلطان قلب ها را ساخت. وقتی که این فیلم در مرحلۀ مونتاژ بود، مدتی را در انگلستان و به دور از سینمای ایران سپری کرد. در سال ۱۳۵۵ در فیلم غزل به کارگردانی مسعود کیمیایی بازی کرد و در سال ۱۳۵۶ بر فراز آسمان را ساخت.

بعد از انقلاب نیز به همراه سعید راد و ناصر ملک مطیعی در فیلم برزخی ها به کارگردانی ایرج قادری بازی کرد که سال ۱۳۶۱ روی پرده رفت. این فیلم آخرین حضور فردین در عرصۀ سینمای ایران بود و پس از آن او دیگر اجازۀ کار نداشت و از این بابت اندوهگین بود. در مراسم سالگرد علی تابش گفته بود: همه مردم هر روز زندگی می کنند تا یک روز بمیرند. ما هر روز می میریم تا یک روز زندگی کنیم.

در این جا باید عنوان شود که فردین به همراه مرحوم ظهوری و سه تن دیگر سرپرستی ۴۰ کودک را به عهده گرفته بود و گروه آنها تمامی هزینۀ آنها را پرداخت و ماهی یک بار به آنها سرکشی می کردند. فردین در یادداشت های خود خطاب به کسی که در جایی نوشته بود فردین عددی نیست، نوشته است: امروزه تعدادی از همین بچه های دوست داشتنی و گل های شکفته با عنوان دکترا مشغول مداوای خانواده های ما هستند که بی شک خانوادۀ شما هم برای بازیابی سلامت به آنها مراجعه کرده اند و من هم با برخوردی اتفاقی در دانشگاه سان فرانسیسکو در ساختمان دندان پزشکی عظمت دستگاه الهی را بیشتر از آن چه در باره اش می دانستم، ستودم. آخر برای معالجۀ دندان هایم حدود پنج هزار دلار احتیاج بود که نداشتم و این گل بی خار که امروز شکفته با پنجه های طلایی خود دندان های مرا معالجه کرد، بدون دریافت حتا یک دلار. خدایا بنازم عظمت و بزرگی تو را. حالا شما به دنبال کدام عدد هستید؟ و در نهایت فردین پس از سکوتی طولانی در ۱۸ فروردین ۱۳۷۸ از دنیا رفت

http://cinemapars.blogfa.com/post-141.aspx

http://www.jadidonline.com/images/stories/flash_multimedia/Fardin_actor_test/far_high.html

مطلب را به بالاترین بفرستید: